Artvin'in etnik yapısı

8 Eylül 2019 Saat: 13:33
Artvin'in etnik yapısı
Türkiye'nin kuzeyi, Karadeniz'in en doğusunda yer alan ve Kafkas kültürünün en bariz yaşandığı şehirlerin başında gelen doğal güzelliklerin şehri Artvin'i farklı bir açıdan inceleyeceğiz. Artvin'in etnik yapısına değineceğiz.

Artvin şehri Karadeniz bölgesinin sınır şehri hüviyetindedir. Gürcistan ile sınırdır. Aslında sınır olduğu yer de bizden bir parçadır. Batum ile sınır komşusu dur. Burası Acara özerk bölgesi olarak geçer. Normalde halkının çoğunluğu Müslüman gürcülerden ve Türklerden oluşmaktadır.

Artvin Türk, Gürcü, Laz, Hemşinli ve Poşa'ların (Lom) yaşadığı bir şehirdir. Bu çeşitlilik ortak bir kültür de yaratmıştır. Tulum ile çalınan ezgiler ortak kültürün gelişmesine yardımcı olmuştur. 

TÜRKLER'İN ÇOĞUNLUK OLDUĞU YERLER

Artvin denilince kimisi burada Laz ve Gürcüler yaşar sadece imajı yaratılmış. Ancak durum bu şekilde değildir. Şehirde Türkler çoğunluğu oluşturur. Türkler grup olarak Kıpçak Türkleri, Yerli denilen Türkler ve Ahıska Türklerinden müşterektir. Artvin Merkez'de Türk nüfusu coğunluktadır. Yusufeli, Ardanuç ve Şavşat ilçeleri ekseriyetle Türk nüfus alanıdır. 

LAZLAR'IN ÇOĞUNLUK OLDUĞU YERLER

Lazlar şehrin en eski sakinlerindendir. Bazı ilçelerde neredeyse nüfusun tamamını teşkil ederlerken bazı ilçelerde ise yarı yarıya nüfusa sahiptirler. Arhavi ilçesinin nüfusunun tamamına yakını Lazdır. Hopa ise daha karışıktır. Yaz mevsiminde Lazlar çoğunlukta olurken diğer mevsimlerde Hemşinliler çoğunluk olur. Biliyorum çok garip bir cümle. Ama durumun böyle olmasının sebebi Lazların dışarıya daha fazla göç vermesidir. Hopa'dan ayrılıp ilçe olan Kemalpaşa'da Lazların çoğunlukta olduğu bir ilçedir. Borçka nüfusunun ise 4 te biri Lazdır. Bunlar biraz tahmini rakamlardır. 

GÜRCÜLERİN ÇOĞUNLUK OLDUĞU İLÇELER

Artvin'in en kalabalık topluluklarından biri de Gürcülerdir. Gürcülerde Lazlar gibi Artvin'in en eski yerleşimcilerin fendir. Bölgeye gelen Türk akınlarından ve Osmanlı hakimiyetinden sonra Müslümanlaşmışlardır. Gürcülerin çoğunluk olduğu iki ilçe vardır. Birisi Borçka'dır. Burada Laz ve Türkler ile birlikte yaşarlar. Diğeri ise ufak bir ilçe olan ve ilçede bulunan maden ile meşhur olan Murgul ilçesidir. Bu ilçe ufak bir yerleşim birimidir. Gürcüler Yusufeli, Ardanuç ve Şavsat ilçelerinde de yerleşiktir. Ama nüfus olarak kalabalık değillerdir.

HEMŞİNLİ VE POŞALAR

Hemşinliler Müslüman ve Türkleşmiş bir topluluktur. Müslüman Türkler ile Ermeni nüfusun bir arada yaşadığı bölgelerde geçmiş dönemde yaşadıkları için Ermeniceye yakın bir lisan konuşanları da mevcuttur. Ancak bu onların Ermeni olduğunu göstermez. Zira eskiden o bölgede yaşayan Ermeniler ile aynı olsalardı diğerleri de İslamiyet'e geçebilirdi. Hemşinlilerin Ermeni olduğunu iddia edenler Ermeni lobisi ve Pontusçu bölücülerdir.

Hemşinliler Artvin'de en fazla nüfusa sahip oldukları ilçe Hopa'dır. Hopa'dan sonra Kemalpaşa gelir. Diğer ilçelerin bazısında tek tük Hemşin yerleşimleri bulunur. Poşalar (Lom) ise Kafkas çingeneleri olarak bilinir. Artvin'in birçok ilçesinde tek tük yerleşimleri vardır. Çoğunluk oldukları hiçbir ilçe yoktur. Kafkas çingeneleri diyince diğer bölgelerdeki çingeneler gibi olduğu düşünülür, ancak poşalar gayet medeni bir yaşantıya sahiptir.  

YORUMLAR

Lütfen Resimdeki kodu yazınız
Emekli öğretmem30.12.2019 02:07

Aslen Erzurumluyum ama öğretmen olarak 10 yılımı Şavşata geçirdim. Bir nevi oralı sayılırım Şavşata biraz daha değinebilirdiniz. Yazılarınızı dikkatle takip ediyorum. Umarım bu çizgiyi bozmazsınız. Çalışmalarınızda başarılar diliyorum.